CHUYÊN ĐỀ DẠY TIẾNG VIỆT 1
Để tìm kiếm phương pháp trong việc giảng dạy, nâng cao chất lượng dạy và học, tạo nên những tiết học hấp dẫn, phát triển năng lực của học sinh và để phát huy tinh thần cộng tác, huy động trí tuệ của tập thể thì việc đổi mới trong sinh hoạt chuyên môn chính là vấn đề quan trọng nhất, là gốc rễ để giải quyết vấn đề đổi mới trong giáo dục.
Đặc biệt lớp 1 năm học này lại là năm học đầu tiên giáo viên làm quen với chương trình giáo dục mới. Nội dung đươc chia thành các phần . Đầu tiên các em được dạy âm, chữ ghi âm. Tiếp là nội dung dạy vần còn và sau là các em được luyện tập tổng hợp qua tập đọc. Bài đầu tiên của nội dung dạy vần là vần am,ap. Là bài học về vần đầu tiên chuyển từ dạy âm sang giai đoạn dạy vần đòi hỏi người giáo viên từ việc nắm được mục tiêu cần đạt của bài để linh hoạt lựa chọn các phương pháp dạy học cũng như tổ chức hoạt động học phù hợp với đối tượng học sinh của lớp sao cho hiệu quả.
Theo yêu cầu của CTGD mới là học sinh phải được phát triển 4 kỹ năng nghe, nói , đọc, viết.
Xuất phát từ những lý do nêu trên, nhóm 5 nhà trường chúng tôi lựa chọn xây dựng chuyên đề theo nghiên cứu bài học vào giảng dạy môn Tiếng Việt lớp 1 với bài: am, ap
Xây dựng chuyên đề này, chúng tôi hướng tới mục tiêu:
-Thứ nhất : Chuyên đề này hướng tới mục tiêu tăng cường khả năng thực hành của học sinh, phát triển một cách toàn diện năng lực của người học, xây dựng quá trình học tập sinh động, gắn liền với thực tiễn. Sau khi học sinh học xong bài Am,Ap, học sinh không chỉ hiểu, nắm được vần về cấu tạo, phân tích vần, vẽ mô hình vần, so sánh vần; đọc, mở rộng vốn từ ; viết chữ ghi vần Am, Ap, phát triển những phẩm chất của người học mà các em còn có những trải nghiệm thực sự với môn học qua bài.
-Thứ hai:Chuyên đề này chính là bước hiện thực hóa sự chỉ đạọ của Sở GD&ĐT; PGDĐT và Ban giám hiệu trường để hình thức và nội dung của sinh hoạt chuyên môn thực sự thay đổi, trở nên thiết thực, hiệu quả và hấp dẫn hơn với chính giáo viên trong quá trình dạy học các vần tiếp theo.
- Thứ ba : Chuyên đề này tổng hợp những vướng mắc, khó khăn trong quá trình thực hiện chương trình GDPT mới với môn Tiếng Việt 1 của các giáo viên. Sau đó thảo luận đưa ra những biện pháp tháo gỡ nhằm nâng cao chất lượng dạy học Tiếng Việt lớp 1 trong thời gian tới.
Sau đây là một số hình ảnh của buổi chuyên đề liên trường
Trong quá trình thực hiện chuyên đề, chúng tôi nhận thấy việc đổi mới sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học có rất nhiều ý nghĩa đối với người dạy, người học, đối với hoạt động giáo dục trong nhà trường.
Đối với học sinh, nếu như trước đây các em tiếp nhận kiến thức một cách thụ động trong mô hình người dạy là trung tâm thì bây giờ, học sinh thực sự là trung tâm của quá trình học. Nội dung học tập được nghiên cứu để phù hợp với từng đối tượng học sinh. Tiến trình bài học không còn khô cứng, khuôn mẫu mà được thiết kế một cách linh hoạt, dựa trên khả năng sáng tạo của học sinh. Học sinh không phải chỉ học, tiếp thu kiến thức trên lớp dưới sự hướng dẫn điều hành hoạt động học của giáo viên mà quan trọng hơn, trên cơ sở những gì giáo viên đã hướng dẫn, học sinh sẽ học ngay trong quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập. Điều đó khiến cho bài học trở nên sinh động, cụ thể, mang tính thực tế, học sinh có nhiều cơ hội trải nghiệm, có thể phát biểu quan điểm chính kiến riêng của bản thân trước các vấn đề đặt ra trong bài học. Học sinh cũng không phải chỉ học trên lớp, không gian học tập của các em mở rộng từ nhà đến lớp học, trong trường học và ngoài xã hội. Không chỉ học theo sách giáo khoa, từ thầy cô, các em có thể tiếp thu từ chính bạn bè, từ các nguồn thông tin phong phú của công nghệ hiện đại. Đó là con đường để trở thành người học thông minh và năng động trong thời đại mà một chiếc máy tính có thể “đưa cả thế giới đến ngôi nhà của bạn”.
Về phía giáo viên, trước đây người giáo viên tự mình nghiên cứu, khai phá con đường để xây dựng bài học, luôn phải băn khoăn trước việc đồng nghiệp sẽ đánh giá, mổ xẻ tiết dạy của mình như thế nào. Với hình thức sinh hoạt chuyên môn mới, người dạy không phải lo lắng về những áp lực của giờ dạy, không đơn độc mà có sự cộng tác, đóng góp, xây dựng của cả tổ, nhóm chuyên môn. Thay vì là trung tâm truyền đạt kiến thức một chiều, giáo viên sẽ trở thành người đồng hành cùng với học sinh trong các hoạt động học tập, thường xuyên tư vấn, giúp đỡ, định hướng, điều chỉnh để học sinh có thể thực hiện các sản phẩm học tập tốt nhất. Điều đó góp phần xây dựng một môi trường học tập tích cực, chủ động, thân thiện giữa giáo viên và học sinh.
Quá trình sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học là cơ hội tuyệt vời để các giáo viên học hỏi lẫn nhau, tự rút kinh nghiệm cho chính mình. Thông qua việc xây dựng kế hoạch dạy học cùng đồng nghiệp, dự giờ và thảo luận, chúng ta có thể nhận ra những gì là phù hợp nhất với học sinh, phương pháp, kỹ thuật dạy học mà chúng ta đang áp dụng phù hợp với đối tượng học sinh nào. Tự bản thân mỗi người có cơ hội để soi chiếu vào quá trình dạy học của chính mình để tự rút kinh nghiệm, từ đó hoàn thiện bản thân hơn nữa về chuyên môn, nghiệp vụ, về tư duy,..
Về phía nhà trường, việc đổi mới sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học sẽ thúc đẩy mạnh mẽ việc nâng cao chất lượng và đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá học sinh. Môi trường học tập sôi nổi, thân thiện hơn, trong đó cả người học và người dạy đều tìm thấy cảm hứng cho việc dạy và học, thay cho áp lực nặng nề, khuôn mẫu khô cứng sẽ là những giờ học để học sinh chủ động thể hiện khả năng của mình, giáo viên đồng hành cùng học sinh trong khám phá tri thức.